ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΦΟΡΜΟΥΛΑ 1
H Yardley-Μακλάρεν-Κόσγουορθ «Μ23» διά χειρός Γκόρντον Κόπακ.
Την πρώτη χρονιά της Φόρμουλα των τριών λίτρων, όλες οι αγωνιστικές ομάδες πέρασαν ένα διάστημα προσαρμογής στα νέα δεδομένα. Η Κόβεντρι-Κλάιμαξ αποφάσισε να μην κατασκευάσει άλλους κινητήρες Γκραν Πρι, η BRM πρότεινε τον «Η-16» που ήταν σχετικά απρόβλεπτος, ο επίπεδος δωδεκακύλινδρος της Φεράρι δεν μπορούσε να στηρίξει την εταιρία για την κατάκτηση κάποιου τίτλου. Κερδισμένος από όλα αυτά για το ’66 και το ’67 βγήκε ο Τζακ Μπράμπαμ, με την επιλογή του Ρέπκο V8. Οι οκτώ νίκες εκείνης της διετίας τού έφεραν δύο πρωταθλήματα κατασκευαστών και τίτλους οδηγών για τον ίδιο και τον Χιουλμ. Ο Μπρους Μακλάρεν σε εκείνους τους δύσκολους καιρούς αποφάσισε να συμμετέχει πλέον με δικά του μονοθέσια στους αγώνες και τα Κούπερ νικούσαν για τελευταία φορά με τους V12 κινητήρες της Μαζεράτι. Ο Τζιμ Κλαρκ ήταν ο μόνος που έφθασε στο δάφνινο στεφάνι με τον BRM «H-16» και ο πρώτος που έκανε το ίδιο με τον Κόσγουορθ-Φορντ V8. Αυτή η νέα πρόταση έδειξε από την αρχή αποτελεσματική και βιώσιμη, με επακόλουθο να χρησιμοποιείται σύντομα από τις περισσότερες αγωνιστικές ομάδες. Η έλευση του πολύ καλού Τζάκι Στιούαρτ ώθησε τον Γκρ. Xιλ να αλλάξει ομάδα ύστερα από πολλά χρόνια, πηγαίνοντας στη Λότους πλάι στον Κλαρκ. Μετά το θάνατο του μεγάλου άσσου τον Απρίλιο του ’68, ανέλαβε εκείνος να κατακτήσει το πρωτάθλημα για τον Τσάπμαν και τη Φορντ-Κόσγουορθ. Το κατόρθωσε ύστερα από σκληρό ανταγωνισμό με τον Στιούαρτ, που ήδη έτρεχε για λογαριασμό του Κεν Τάιρελ. Κι ενώ ο Μακλάρεν νικούσε για πρώτη φορά με το δικό του αυτοκίνητο στο Σπα, τα άστρα των Τζάκι Iξ και Γιόχεν Ριντ έλαμπαν για τα καλά με τον πρώτο να έχει φθάσει ήδη στις νίκες. Το κύκνειο άσμα για τον Ρομπ Γουόκερ ήρθε στη Βρετανία το ’68, με την πρώτη θέση του Τζο Σιφέρ. Κανένας όμως δεν μπορούσε να σταματήσει την επόμενη χρονιά τη Ματρά του Κεν Τάιρελ, στο δρόμο για τον τίτλο. Οι έξι νίκες που έκανε με αυτήν ο Στιούαρτ έφεραν πάλι στη Σκοτία το πρωτάθλημα οδηγών Γκραν Πρι. Οι απεσταλμένοι του Τύπου έβλεπαν την ομάδα του Έντσο Φεράρι να παραπαίει στις αυτοκινητοδρομίες και τον Γιόχεν Ριντ να μην μπορεί να κερδίσει αγώνα ούτε με τη Λότους. Ο ταχύτατος Αυστριακός ανέτρεψε τα εις βάρος του προγνωστικά στο τέλος της περιόδου, όταν πήρε τη σημαία στην κούρσα της Αμερικής.
1970. Η χρονιά με τους δεκατρείς αγώνες
Με πολλές αλλαγές, μετακινήσεις και νέα σχήματα θα άρχιζε το πρωτάθλημα τον Μάρτιο στη Ν. Αφρική. Εκεί θα ξεκινούσε την καριέρα του ο R. Stommelen που τον πήρε στην ομάδα του ο Μπράμπαμ. Όπλο τους η νέα «ΒΤ33», που κάποιες φορές οδήγησε και ο Ντέρεκ Μπελ. Ο Iξ ξαναγύρισε στη Φεράρι και την «312Β-48βάλβιδη» των 460 ίππων θα οδηγούσαν επίσης οι Ι. Giunti και Pεγκατσόνι. Η Gold-Leaf Λότους συνέχιζε με τους Ριντ, Μάιλς εν αναμονή του νέου μονοθεσίου με τον κωδικό «72» που σχεδίασε ο Μόρις Φίλιπ. Στην ομάδα έφθασαν αργότερα οι Pάινε Bάσελ και Έ. Φιτιπάλντι. O 32βάλβιδος Φορντ Κόσγουορθ V8 των 435 ίππων κινούσε ξανά τα αυτοκίνητα του Τσάπμαν. Στην Yardley-BRM, με αγωνιστικό διευθυντή τον Τιμ Παρνέλ, μετακινήθηκε ο Ροντρίγκεζ, όπου θα εύρισκε τους Όλιβερ και Ήτον. Η βολίδα των Βρετανών σχεδιάστηκε από τον Tόνι Σάουθγκέϊτ, πήρε το όνομα «Ρ 153» και ο 48βάλβιδος V12 κινητήρας των 450 ίππων τροφοδοτούσε τις ελπίδες τους. Η Mακλάρεν χωρίς να αλλάξει το δίδυμό της θα έδινε την ευκαιρία στον P. Gethin για μερικούς αγώνες, καθώς και θέση στο κόκπιτ για τους φημισμένους Γκέρνι και Σέρτις. O τελευταίος, ακολουθώντας κι αυτός το παράδειγμα των δύο μεγάλων, θα παρουσίαζε κάποια στιγμή στη μέση του πρωταθλήματος το δικό του μονοθέσιο, την «ΤS5», που βασιζόταν στο πρωτότυπο που έτρεξε στη Φόρμουλα 5000. Μια καινούργια προσπάθεια ήταν στο πρόγραμμα να αρχίσει, που την έλεγαν March. Στόχος της ήταν η κορυφή από την αρχή και όπλο της το μοντέλο «701», με αρκετές νέες σχεδιαστικές προτάσεις από το δημιουργό της Ρόμπιν Χερντ. Ανάμεσα σε αυτές δυο πλευρικές αεροτομές, που είχαν σχήμα ανεστραμμένης πτέρυγας. Ο Φορντ Κόσγουορθ ήταν η μηχανική καρδιά της νέας βολίδας. Η STP θα συμμετείχε με το νέο μονοθέσιο στους αγώνες, δίνοντας το τιμόνι στους Έιμον, Σιφέρ και Αντρέτι. Μαζί της είχαν την ευκαιρία να αγωνιστούν και κάποιοι πρωτοεμφανιζόμενοι άσσοι, όπως ο Pόνι Πέτερσον.Ο Kεν Tάιρελ είχε και αυτός τις Μαρτς στη διάθεση του πρωταθλητή Στιούαρτ και του πρωτόπειρου στο Zάντβουρτ, Φρανσουά Σεβέρ. Πάντα κοντά τους ο Σερβόζ-Γκαβέν. Το ελάχιστο επιτρεπόμενο βάρος των μονοθεσίων αυξήθηκε από τα 500 στα 530 κιλά. Για τον τίτλο των οδηγών θα μετρούσαν τα πέντε από τα επτά καλύτερα αποτελέσματα του πρώτου μέρους και τα τέσσερα από τα έξι του δεύτερου. Τα Μαρτς των Έιμον και Στιούαρτ έκαναν τους καλύτερους χρόνους στις δοκιμές του αφρικανικού Γκραν Πρι, στο Kιαλάμι. Ο Μπράμπαμ έκανε καλή εκκίνηση και στον 6ο γύρο ήταν δεύτερος πίσω από τον Στιούαρτ που πρωτοπορούσε τα επόμενα είκοσι λεπτά, ώσπου ο Αυστραλός τον πέρασε και κέρδισε τον αγώνα. Ο Σκότος με τη Μαρτς τον κυνήγησε ώς τον 37ο γύρο, που το Μακλάρεν του Χιούλμ του έδειξε τις εξατμίσεις του και οι δύο βολίδες τέλειωσαν την κούρσα μετά τον νικητή. Ο Μακλάρεν, με πρόβλημα στον κινητήρα, και ο Σέρτις με σπασμένο πιστόνι εγκατέλειψαν από την τέταρτη θέση μέχρι τον 60ό γύρο, που ο Μπελτουάζ πήρε τη θέση και την κράτησε ώς το τέλος. Ο Ριντ τον ακολουθούσε για 18 λεπτά, ώσπου βλάβη στον κινητήρα τον σταμάτησε οριστικά. Η Λότους «49c» που οδηγούσε είχε κάνει νωρίτερα τον ταχύτερο γύρο με χρόνο 1.23.2. Παράπονα είχαν οι αγωνιζόμενοι από την κακή οργάνωση και περιορισμένη ασφάλεια του Γκραν Πρι της Xαράμα, στην Ισπανία. Οι οργανωτές άφησαν να καούν μέχρι τέλους μέσα στην πίστα το BRM του Όλιβερ και η Φεράρι του Iξ που συγκρούστηκαν μεταξύ τους στον πρώτο γύρο, χωρίς συνέπειες πέρα από μικρά εγκαύματα για τον Βέλγο άσσο. Αυτό προκάλεσε προβλήματα στην κυκλοφορία του αγώνα, που θα μπορούσαν και να μην υπάρξουν. Τις πρώτες θέσεις στην εκκίνηση είχαν οι Μπράμπαμ, Χιουλμ, Στιούαρτ και 13ος στην εκκίνηση ήταν ο Κούρατζ που εγκατέλειψε τον αγώνα έπειτα από έξοδο. Η Mαρτς-Φορντ του πρωταθλητή ξεκίνησε πρώτη και δεν αποχωρίστηκε την κορυφή ώς το τέλος του αγώνα, με διαφορά έναν ολόκληρο γύρο από το δεύτερο Μακλάρεν, που έτρεχε με την «Μ14Α». Δεκαέξι μονοθέσια παρατάχτηκαν στην εκκίνηση του Moνακό, όπου επικεφαλής ήταν ο Στιούαρτ με 1’24’’ και δεύτερος ο Μπράμπαμ με 1’25’’4. Με την πτώση της σημαίας ο Στιούαρτ έφυγε πρώτος ακολουθούμενος από τη Φεράρι του Iξ, που ενώ είχε πέσει στην τέταρτη θέση στο 12ο γύρο, αποχώρησε από τον αγώνα. Δεύτερος τώρα ήταν ο Έιμον 12’’ πίσω ώς τον 20ό γύρο. Ο Μπράμπαμ πλησίαζε απειλητικά και στον 22ο γύρο κατέλαβε τη θέση του και άρχισε το κυνήγι για την κορυφή. Ξαφνικά η Mαρτς του πρωταθλητή άρχισε να παρουσιάζει πρόβλημα με την ανάφλεξη σε τέτοιο σημείο, που όταν μετά τα πιτ ξαναβγήκε στην πίστα, ήταν τέσσερα λεπτά πίσω για να εγκαταλείψει οριστικά στον 57ο γύρο. Η κεφαλή της κούρσας ανήκε στον Μπράμπαμ και πίσω του ερχόταν ο Έιμον προπορευόμενος των Χιουλμ, Πεσκαρολό, Ριντ. Ο οδηγός της Λότους, προσπαθώντας επίμονα, επιβλήθηκε του Πεσκαρολό στον 36ο γύρο και του Χιούλμ στον 41ο, φτάνοντας έτσι τρίτος. Δέκα γύρους πριν από το τέλος ο Έιμον ένιωσε την πίκρα μιας ακόμη εγκατάλειψης και 4 γύρους πριν από τη σημαία ο Μπράμπαμ ήταν 9’’ μπροστά από τον Ριντ. Καθυστέρησε όμως να δώσει γύρο στον Σιφέρ, που είχε πρόβλημα με το σωληνάκι της βενζίνης κατά την υποχώρησή του ώς την όγδοη θέση. Τρεις γύρους πριν από το τέλος ο Ριντ ήταν μόνο 4’’ πίσω και ώς την αρχή του τελευταίου γύρου είχε μειώσει τη διαφορά στο 1,5’’. Τότε ο τολμηρός Αυστριακός έδειξε πόσο ταχύς μπορούσε να είναι, κάνοντας ακριβώς στο τέλος νέο ρεκόρ ταχύτερου γύρου με 1’23’’2. Ο αλυτάρχης μόλις τον είδε να περνά τη γραμμή του τερματισμού δεν κατέβασε την σημαία του, αναρωτούμενος ίσως πώς έγινε και δεν είδε τον Μπράμπαμ να νικά. Και τότε φάνηκε ο μεγάλος Αυστραλός να έρχεται, έχοντας τσακίσει το μπροστινό μέρος της βολίδας του. 400 μέτρα πριν από τη γραμμή του τέλους είχε κάνει λάθος βγαίνοντας πάνω στο στηθαίο της πίστας, μπροστά από κάτι αχυρόμπαλες. Κατάφερε βέβαια να διαφύγει και να τερματίσει αλλά ήταν δεύτερος. Ήταν μια απίστευτη νίκη για τον Ριντ, μια απίστευτη ήττα για τον Μπράμπαμ.
Ένα άσχημο νέο ήρθε για να συγκλονίσει τον κόσμο των Γκραν Πρι: Ο Μακλάρεν είναι νεκρός. Το δυστύχημα έγινε στην πίστα του Γκούντγουντ, όπου ο μεγάλος άσσος δοκίμαζε ένα καινούργιο πρωτότυπο που θα έτρεχε στη σειρά αγώνων του Καν-Αμ. Το αυτοκίνητο είχε μια άσχημη έξοδο από την πίστα και χτύπησε βίαια πάνω σε ανάχωμα. Κόπηκε σε δυο κομμάτια που συγκρούστηκαν και μεταξύ τους, προτού πάρουν φωτιά. Κανείς δεν πρόλαβε να προσφέρει βοήθεια στον πιλότο. Ο Νεοζηλανδός είχε 101 συμμετοχές σε Γκραν Πρι, 4 νίκες και 3 ταχύτερους γύρους. Είχε τερματίσει 11 φορές δεύτερος και 12 φορές τρίτος. Η ιστορία του σπορ τον τιμά ως μεγάλο οδηγό αλλά και ως τον κατασκευαστή εκείνον που δημιούργησε μια αγωνιστική ομάδα ιδιαίτερα μεγάλης αξίας με τεράστια προσφορά στο άθλημα.
Η Μαρτς του Έιμον προηγήθηκε στην αρχή του αγώνα του Bελγικού Γκραν Πρι στο Σπα, αλλά σύντομα ο Στιούαρτ βρήκε τον τρόπο να καταλάβει την κορυφή. Ο Έιμον αντεπιτέθηκε και ξαναπέρασε στην πρώτη θέση μέχρι τον 4ο γύρο που το BRM του Ροντρίγκεζ τον λύγισε και τον άφησε δεύτερο ως την πτώση της σημαίας. Ο ικανότατος Μεξικανός κατόρθωσε στο τέλος να φορέσει το δάφνινο στεφάνι για δεύτερη φορά στην καριέρα του. Ο Στιούαρτ υπερασπίστηκε την τρίτη θέση ώς τον 12ο γύρο που νικήθηκε από τον Μπράμπαμ. Και οι δύο όμως εγκατέλειψαν με πολλά προβλήματα την κούρσα. Η Φεράρι του Iξ ακολουθούσε τώρα τον Έιμον, αλλά στον 21ο γύρο ο Μπελτουάζ προσπέρασε τη βολίδα της Σκουντερία και στη λήξη ήταν εκείνος που συμπλήρωσε το βάθρο των νικητών.
Η Λότους «72» του Ριντ έκανε τον καλύτερο χρόνο στις κατατακτήριες δοκιμές του Ζάντβουρτ, όπου τρεις οδηγοί έκαναν την πρώτη τους συμμετοχή στην F1. Ο Ρεγκατσόνι με Φεράρι, ο Σεβέρ με Μαρτς και ο Γκέτιν με Μακλάρεν. Με την πτώση της σημαίας προηγήθηκε ο Iξ, πολύ σύντομα όμως ο Ριντ κυρίευσε την κορυφή και διατηρήθηκε πρώτος μέχρι την απονομή. Ο Βέλγος κράτησε τη Φεράρι πίσω από τον Αυστριακό ώς τον 50ό γύρο, όταν ο Στιούαρτ τον ξεπέρασε για να δει δεύτερος τον τερματισμό. Τρία λεπτά αργότερα ο Ελβετός Ρεγκατσόνι αμφισβήτησε έντονα τον Iξ, αλλά στον 57ο γύρο εκείνος τοποθέτησε το μονοθέσιό του ξανά στην τρίτη θέση και οι δύο Φεράρι τελείωσαν με αυτή τη σειρά την κούρσα. Ο αγώνας σημαδεύτηκε από το θανατηφόρο ατύχημα του 23ου γύρου, που στοίχισε τη ζωή του άξιου Πιρς Κούρατζ. Η Ντε Τομάσο-Φορντ «505» βγήκε από το δρόμο και πήρε φωτιά στην 28η συμμετοχή του Βρετανού στην κατηγορία. Ο Φρανκ Γουίλιαμς απογοητευμένος και καταπικραμένος από την απώλεια του συντρόφου του στις πίστες, εγκαταλείπει για ένα διάστημα τους αγωνιστικούς χώρους. Στη Charade της Γαλλίας η Φεράρι του Iξ ήταν νικήτρια στα δοκιμαστικά με χρόνο 2.58.22. Η βολίδα της Σκουντερία κατέλαβε στην αρχή του αγώνα την πρώτη θέση, ώσπου στο 15ο γύρο έσπασε μια βαλβίδα και την υποχρέωσε να εγκαταλείψει ύστερα από έξι λεπτά. Η Ματρά του Μπελτουάζ ανέλαβε την πρωτοπορία, αλλά στον 25ο γύρο ήταν η Λότους του Ριντ που προπορευόταν. Τίποτε δεν άλλαξε μέχρι τον τερματισμό και ο Aυστριακός έκανε ακόμη μια νίκη. Ο Έιμον είχε ηττηθεί στον 7ο γύρο από τη Λότους και παραμένοντας πίσω της ώς το τέλος κατέκτησε τη δεύτερη θέση.
Tην πρώτη του συμμετοχή σε αγώνα της F1 έκανε στο Mπραντς-Xατς ο Βραζιλιάνος Έ. Φιτιπάλντι, έχοντας στη διάθεσή του τη Λότους «49c», που κέρδισε το πριγκιπάτο στα χέρια του Aυστριακού. Ακόμη οι θεατές είδαν τη Σέρτις-Φορντ του συμπατριώτη τους, που αντιμετώπισε προβλήματα, ώσπου να φθάσει ώς τη γραμμή εκκίνησης. Εκεί, πρώτος στη σειρά ήταν ο Μπράμπαμ και δίπλα του ο Όλιβερ της BRM. Μόλις άρχισε ο αγώνας ο Iξ έφυγε πρώτος μπροστά αλλά στον 7ο γύρο η Φεράρι παρουσίασε πρόβλημα στο κιβώτιο ταχυτήτων και ο Μπράμπαμ μπήκε επικεφαλής με τον Ριντ ελάχιστα πίσω του. Στον 20ό γύρο ο Aυστριακός προσπέρασε τον Μπράμπαμ, ενώ ο Όλιβερ κρατούσε την τρίτη θέση. Η Μαρτς του πρωταθλητή έφυγε στον 52ο γύρο από την κούρσα με προβλήματα στην ντίζα του αμπραγιάζ και στον 54ο γύρο ο Όλιβερ λόγω μηχανικής βλάβης εγκατέλειψε. Ο Ρεγκατσόνι δείχνοντας δείγματα του ταλέντου του κατόρθωσε να κρατήσει τέταρτη τη Φεράρι ώς το τέλος, πίσω από τον Χιούλμ και μπροστά από τη Μαρτς του Έιμον. Στην κορυφή του συναγωνισμού ο Μπράμπαμ είχε περάσει πρώτος στον 69ο γύρο και είχε αποκτήσει μια διαφορά 13’’ από τον Ριντ. Όμως λίγο πριν από το τέρμα ο Αυστραλός έμεινε από καύσιμα, τη στιγμή που ο Αυστριακός φαινόταν να αρκείται σε ό,τι είχε ώς τότε κερδίσει. Ακόμα μια φορά ο Ριντ ήταν πρώτος και ο Μπράμπαμ δεύτερος. Η βολίδα της Σκουντερία με οδηγό τον Iξ κέρδισε τη νίκη στις δοκιμές του Xοκενχάιμ με χρόνο 1.59.5 και παρατάχθηκε πρώτη στην εκκίνηση. Με την έναρξη του αγώνα η Φεράρι ρίχτηκε πρώτη στη μάχη για τη νίκη κυνηγημένη από τους Ριντ, Σιφέρ και Ρεγκατσόνι. Στον 29ο γύρο η Φεράρι του Eλβετού βρέθηκε δεύτερη αλλά δύο γύρους μετά η εμπλοκή στο σύστημα μετάδοσης οδήγησε σε «τετ-α-κε». Σκληρή μάχη έγινε στο τελευταίο μέρος του αγώνα ανάμεσα στον Ριντ και τον Iξ. Η σειρά άλλαζε σχεδόν σε κάθε γύρο, ενώ εδώ και πολλή ώρα είχε εγκαταλείψει με μηχανικό πρόβλημα ο Στιούαρτ. Τέσσερις γύρους πριν από το τέλος ο κινητήρας του Σέρτις ξεψύχησε, στερώντας του μια πολύ καλή τρίτη θέση. Δύο λεπτά αργότερα ο Φιτιπάλντι πήρε την τέταρτη θέση από τον Σιφέρ που εγκατέλειψε και την κράτησε ώς το τέλος. Ο σταθερός και συνεπής Χιουλμ ανέβηκε τρίτος στο βάθρο των νικητών, ενώ μπροστά του η Φεράρι του Iξ έφθανε στο τέρμα 0,7 δλ. μετά τη Λότους «72» του Ριντ. Για πρώτη φορά ύστερα από χρόνια η Σκουντερία κατέβηκε να αγωνισθεί με τρία αυτοκίνητα κι αυτό έγινε στο σιρκουί του Τσέλτβεγκ, όπου υπήρχε και ένα μονοθέσιο για τον Ιγνάτιο Τζιούντι. Ο Στιούαρτ έφυγε από τον αγώνα πολύ νωρίς, επτά μόλις γύρους μετά την έναρξή του. Μα και ο Ριντ, που τόσο πολύ ήθελε να κερδίσει μέσα στην πατρίδα του απέσυρε τη Λότους «72» με μηχανική βλάβη στον 21ο γύρο. Στις τρεις πρώτες θέσεις της κούρσας γινόταν μεγάλο κυνήγι ανάμεσα στις δύο Φεράρι και τη Ματρά του Μπελτουάζ, όπου πήγαιναν ο ένας πίσω από τον τροχό του άλλου. Tρεις γύρους πριν από τη λήξη, το σύστημα τροφοδοσίας της Ματρά πρόδωσε τον Γάλλο και τον ανάγκασε να τα παρατήσει. Έτσι οι Φεράρι νίκησαν τις δύο πρώτες θέσεις με τους Iξ, Ρεγκατσόνι κι αυτό ήταν ένα αποτέλεσμα, που χαροποίησε όλους στην εταιρία, μια και τους έλειπε πολύ καιρό. O Φρ. Γουίλιαμς επιστρέφοντας ξανά στις πίστες με οδηγό τον πρωτοεμφανιζόμενο Tim Schenken είδε το Ντε Τομάσο-Φορντ να καταλαμβάνει τη δωδέκατη θέση. Τέσσερις αγώνες πριν από τη λήξη της περιόδου η βαθμολογία του πρωταθλήματος οδηγών έχει διαμορφωθεί ως εξής: Ριντ 45, Μπράμπαμ 25, Χιουλμ 20, Στιούαρτ 19, Iξ 19.
Στις 5 Σεπτεμβρίου κατά τη διάρκεια των κατατακτήριων δοκιμών του Ιταλικού Γκραν Πρι στη Μόντσα ο Γιόχεν Ριντ βγήκε στην πίστα να χρονομετρηθεί για δεύτερη φορά. Ο Χιουλμ που τον ακολούθησε είδε τη Λότους «72» να φεύγει εκτός ελέγχου στην «Parabolica» και να συντρίβεται με δύναμη στο στηθαίο. Ο θάνατος ήρθε μέσα στο ασθενοφόρο για τον πρωτοπόρο του πρωταθλήματος στην 60ή συμμετοχή του σε αγώνα της F1. Ο Μπέρνι Έκλεστον, που τον συνόδευε έμεινε μόνος μαζί του σε ένα διάδρομο του νοσοκομείου. Ο άτυχος Aυστριακός είναι ο μόνος από όσους ασχολούνται με τα μηχανοκίνητα σπορ που δεν ξέρει πως εκείνη τη χρονιά πήρε τελικά τον τίτλο. Η Λότους σε ένδειξη τιμής στη μνήμη του απέσυρε τα αυτοκίνητά της από την κούρσα. Η αναμέτρηση ξεκίνησε την επόμενη μέρα μέσα σε βαρύ κλίμα και η Φεράρι του Iξ προηγήθηκε τα τρία πρώτα λεπτά. Οι Στιούαρτ και Ροντρίγκεζ όμως, πρόλαβαν τον Βέλγο ώς το 10ο γύρο και με την άνοδο του Ρεγκατσόνι οι θεατές είδαν την επόμενη μισή ώρα την κορυφή να αλλάζει χέρια εννέα φορές. Η Μακλάρεν του Χιουλμ φλερτάρισε για λίγο την πρώτη θέση, αλλά γρήγορα η Μαρτς του Στιούαρτ και η Φεράρι του Ρεγκατσόνι ανέλαβαν την πρωτοβουλία. Οι δύο άσσοι μονομάχησαν τρεις φορές μέχρι τον 52ο γύρο, ώσπου η Φεράρι να αποσπαστεί και να νικήσει τον αγώνα. Tαχύτερος της ημέρας αναδείχθηκε ο νικητής Ρεγκατσόνι με χρόνο 1.25.2. Οι Τάιρελ-Φορντ «001» σχεδιασμένες από τον Ντέρεκ Γκάρντνερ εμφανίστηκαν στον Καναδά, στο σιρκουί του St. Jovite, αντικαθιστώντας τις Μαρτς της ομάδας του έμπορου ξυλείας Κεν Tίρελ. Ο Στιούαρτ κρατούσε με το νέο μονοθέσιο την κορυφή μέχρι τον 31ο γύρο που έσπασε η ανάρτησή του. Ο επερχόμενος Iξ ανέλαβε την πρώτη θέση με τη Φεράρι και τίποτε δεν άλλαξε ώς την πτώση της σημαίας. Ο Ρεγκατσόνι πέρασε το BRM του Ροντρίγκεζ στον 23ο γύρο και μετά την εγκατάλειψη της Τάιρελ του Σκότου τερμάτισε δεύτερος, αυξάνοντας τους πανηγυρισμούς στη Σκουντερία. Tαχύτερη επίδοση του αγώνα ήταν εκείνη του Ελβετού με χρόνο 1.32.2. Απρόβλεπτη εξέλιξη είχε η κούρσα στο Γουότκινς Γκλεν, όπου η Τάιρελ του Στιούαρτ κατείχε την πρώτη θέση μέχρι τον 83ο γύρο. Μηχανικό πρόβλημα όμως που δημιούργησε και διαρροή λαδιού τον ανάγκασε να εγκαταλείψει, οδηγώντας στην
κορυφή το BRM του Ροντρίγκεζ. Όχι όμως για πολύ, αφού στον 100ό γύρο η Λότους «72» του Φιτιπάλντι υποχρέωσε τον Μεξικανό που είχε προβλήματα με τα καύσιμά του να τερματίσει στη δεύτερη θέση. Αυτή ήταν η πρώτη νίκη Βραζιλιάνου οδηγού σε Γκραν Πρι. Τον ταχύτερο γύρο έκανε ο Τζάκι Iξ με χρόνο 1.02.74. Ένας παλιός γνώριμος, ο Τζο Μπονιέ με Μακλάρεν, ήταν ανάμεσα στους αθλητές που πήραν μέρος στον αγώνα. Η ομάδα του Τζον Σέρτις παρέταξε δύο αυτοκίνητα για τη συνάντηση της Αμερικής.
Ο τελευταίος αγώνας του πρωταθλήματος έγινε στο Μεξικό, στο αυτοκινητοδρόμιο R. Rondriquez. Πριν από την κούρσα, ο τρεις φορές πρωταθλητής Τζακ Μπράμπαμ ανακοίνωσε πως αυτή θα ήταν η τελευταία ευκαιρία που θα είχαν οι φίλοι του σπορ να τον δουν αγωνιζόμενο. Η Φεράρι του Ρεγκατσόνι ήταν τώρα που πρώτευσε στη γραμμή εκκίνησης με χρόνο 1.41.86. Η αυτοκινητοδρομία άρχισε μέσα σε πανδαιμόνιο από το θόρυβο των εξατμίσεων και τις φωνές των θεατών και στο 2ο γύρο η πρώτη τριάδα αποτελείτο από τους Iξ, Στιούαρτ, Ρεγκατσόνι. Στο 14ο γύρο ο Στιούαρτ μπήκε στα πιτ για να σφίξει τον άξονα του τιμονιού του και όταν γύρισε στην πίστα ήταν στη 12η θέση. Προσπερνώντας συνέχεια έφτασε πίσω από τον Μπράμπαμ που είχε πάρει τη θέση αυτή από τον Έιμον. Στον 33ο γύρο όμως αναγκάστηκε να εγκαταλείψει οριστικά την ώρα, που ο Iξ βρισκόταν 15’’ μπροστά από τον Ρεγκατσόνι με τον Μπράμπαμ να έχει φθάσει πίσω από τις Φεράρι. Ο Αυστραλός δεν μπόρεσε να διατηρηθεί εκεί λόγω προβλημάτων και στο τέλος του αγώνα ήταν 11ος στην κατάταξη. Οι Φεράρι παρέμειναν με αυτήν τη σειρά πρώτες ώς το τέλος της κούρσας και ο Χιουλμ ύστερα από σκληρή μάχη με τον Έιμον κατόρθωσε να πάρει την τρίτη θέση, αφήνοντάς τον πίσω του. Εκείνη την ημέρα άλλος ένας μεγάλος αποχαιρέτησε τα Γκραν Πρι ύστερα από ένδοξη καριέρα. Ο Αμερικανός Νταν Γκέρνι, νικητής άλλοτε με Πόρσε και Μπράμπαμ, έχει πλέον ξεχωριστή θέση στην ιστορία των αγώνων. Η Λότους κατάφερε αυτή τη χρονιά να δώσει στους οδηγούς της ένα καλό μονοθέσιο και αυτοί με τη σειρά τους να πάρουν άξια τους δύο τίτλους. Η Λότους «72» φαινόταν να έχει μπροστά της πολύ μέλλον και με αυτήν όλοι ξέχασαν την κακή παρένθεση της «Τάιπ 63». Η φετινή ανακάλυψη της ομάδας λεγόταν Έμερσον Φιτιπάλντι, ο οποίος έδειξε από την αρχή της σταδιοδρομίας του πως ήταν κορυφαίος. Τι να πει κανείς για τον Γιόχεν Ριντ... Ο αλησμόνητος Aυστριακός κατάφερε όχι μόνο να διαψεύσει, ήδη από πέρυσι, όλους όσοι έλεγαν πως δε θα νικήσει ποτέ, αλλά να πάρει και το πρωτάθλημα, κάνοντας συνεχόμενες νίκες. Μερικές από αυτές ήταν τυχερές, αλλά η τύχη βοηθάει πάντα τους ικανούς. Η τραγική ειρωνεία είναι πως εκείνος χάθηκε πάνω στην ακμή του, κερδίζοντας τον τίτλο μετά θάνατον. Ποτέ στην ιστορία του σπορ δεν πλήρωσε πιλότος τόσο ακριβά την επιτυχία του. Ποτέ επίσης δε διοργανώθηκε ξανά αγωνιστική περίοδος με δεκατρείς συναντήσεις. H Φεράρι κατόρθωσε να ξαναγεννηθεί χάρις στη συμφωνία που πέτυχε ο Έντσο με τη Φίατ, πουλώντας το μεγαλύτερο μέρος της εταιρίας του σε αυτήν, με τον όρο η Σκουντερία να συμμετέχει πάντα χωρίς πρόβλημα στα πρωταθλήματα που την ενδιαφέρουν. Άλλωστε ο σκοπός της ιταλικής φίρμας ήταν οι αγώνες και ο Έντσο Φεράρι δεν πούλησε ποτέ αυτό το όραμά του σε κανέναν, ούτε και υποχώρησε από αυτό. Η ομάδα έκανε νίκες και απέκτησε ξανά φιλοδοξίες υψηλές.
ΛΕΖΑΝΤΕΣ: 1. H Λότους «49C» στα χέρια του μετέπειτα πρωταθλητή Γιόχεν Ριντ. Το αυτοκίνητο διέφερε από την προκάτοχό του «49Β» κυρίως στην μπροστινή ανάρτηση και αντικαταστάθηκε στη μέση της περιόδου από τη Λότους «72».
2. Ο Τζακ Μπράμπαμ έκλεισε τη μεγάλη καριέρα του στα Γκραν Πρι, οδηγώντας την πολύ καλή «ΒΤ33» με την οποία κατέκτησε την τελευταία του νίκη στη N. Aφρική.
3. Οι Φεράρι «312Β» των 460 ίππων έδωσαν πολλές υποσχέσεις με τις νίκες τους για την κατάκτηση του τίτλου την επόμενη χρονιά.
4. Έτοιμο είναι πλέον το δημιούργημα του Ντέρεκ Γκάρντνερ, η Τάιρελ «001». Βάρος 530 κιλά, κινητήρας ο γνωστός V8 Κόσγουορθ των 430 ίππων. 5. Τα σακάκια κρεμασμένα σε ένα καρφί στον τοίχο, γύρω τα ράφια γεμάτα με εργαλεία. Ο θρυλικός Μπρους (αριστερά) με τον Αντρέα ντε Άνταμιτς συζητούν σχετικά με τη Μακλάρεν-Άλφα Ρομέο του τελευταίου.
6. Γκραν Πρι Μεξικού. Η «ΤS7» του Σέρτις ακολουθεί την BRM «Ρ153» του Όλιβερ.
1971: Ο μοναδικός πρωταγωνιστής
Η πρωταθλήτρια Gold Leaf-Λότους έχοντας ως πρώτο οδηγό τον Έ. Φιτιπάλντι θα προσπαθούσε να επαναλάβει την περσινή επιτυχία. Η Λότους «72» χωρίς ιδιαίτερες αλλαγές ήταν το αγωνιστικό όπλο του Τσάπμαν, που κράτησε στην ομάδα και τον Ράινε Βίζελ. Tην εταιρία θα υπηρετούσε σε τρεις περιπτώσεις η «56Β Τurbine» που ήταν εφοδιασμένη με στροβιλοκινητήρα της Πρατ-Γουίτνεϊ, απόδοσης 500 ίππων. Οι γνώστες του αθλήματος έδιναν τον πρώτο λόγο για τον τίτλο στις Φεράρι, κρίνοντας από τη δύναμη που έδειξαν στο τέλος της προηγούμενης περιόδου. Το δίδυμο των Iξ και Ρεγκατσόνι που κυβερνούσε τις «312Β1» και «312Β2» θα είχε σε κάποιες κούρσες την ενίσχυση του Μάριο Αντρέτι. Υψηλότατοι ήταν οι στόχοι του Κεν Τάιρελ, καθώς τα αυτοκίνητα που είχε για τους Στιούαρτ και Σεβέρ φανέρωσαν τις δυνατότητές τους στους δύο τελευταίους αγώνες του ’70. Οι ελπίδες αυξάνονταν λόγω του θαυμάσια σχεδιασμένου πλαισίου και της απόδοσης των νέων ελαστικών της Γκουντγίαρ. Η Μακλάρεν διέθετε για τους Χιουλμ και Γκέτιν το καινούργιο «Μ19» που επιπλέον είχε νέο τύπο πίσω ανάρτησης. Αργότερα μονοθέσιο της εταιρίας θα κυβερνούσε και ο Τζάκι Όλιβερ. Στην Yardley-BRM μετακινήθηκε ο ταχύτατος Σιφέρ, βρίσκοντας εκεί τον Πέντρο Ροντρίγκεζ. Στην ομάδα εμπιστεύθηκαν και τον Xιού Γκάνλι, που εμφανιζόταν για πρώτη φορά στα Γκραν Πρι. Οι «Ρ153» και «Ρ160» με τους δωδεκακύλινδρους κινητήρες έδιναν υποσχέσεις για μια ακόμη καλή πορεία στο πρωτάθλημα. Όλα στην Μπράμπαμ ήταν πια διαφορετικά μετά την αποχώρηση του 44χρονου ιδρυτή της. Ο παλιός πρωταθλητής Γκρ. Χιλ και ο Τιμ Σένκεν ανέλαβαν να οδηγήσουν τις «ΒΤ33» και «ΒΤ34» στην νέα εποχή. Υποσχέσεις για καλύτερες επιδόσεις και περισσότερη αξιοπιστία έδινε η δεύτερη γενιά των κινητήρων Φορντ-Κόσγουορθ. Καλύτερα υλικά κατασκευής, καθώς και σύστημα καταπολέμησης των κραδασμών, ήταν η νέα πρόταση των κατασκευαστών τους στις ομάδες που θα τον χρησιμοποιούσαν. Οι Στιούαρτ και Έιμον, βοηθούμενοι και από τα ελαστικά Γκουντγίαρ «G24», έκαναν τους καλύτερους χρόνους στα δοκιμαστικά του Γκραν Πρι της N. Aφρικής, στο Κιαλάμι. Η εκκίνησή τους όμως όταν έπεσε η σημαία δεν ήταν καλή, με αποτέλεσμα να προηγηθεί η Φεράρι του Ρεγκατσόνι. Στον 3ο γύρο ο Χιούλμ πέρασε στη δεύτερη θέση και λίγο αργότερα ο Φιτιπάλντι εγκατέλειπε με μηχανικό πρόβλημα. Ύστερα από δεκαεννέα λεπτά η Μακλάρεν προσπέρασε από την εσωτερική τη Φεράρι και τοποθετήθηκε στην πρώτη θέση. Στον 66ο γύρο ο Ρεγκατσόνι είδε τις εξατμίσεις του Στιούαρτ, ενώ ο Αντρέτι κινούμενος ταχύτατα μείωσε τη διαφορά από τον Χιούλμ στα 2’’. Παρ’ όλα αυτά η Μακλάρεν δε φαινόταν να απειλείται, όμως τρεις γύρους πριν από τη λήξη έσπασε ένας βραχίονας της πίσω ανάρτησης στέλνοντας τον Nεοζηλανδό να τερματίσει στην έκτη θέση. Ο Αντρέτι κατέλαβε με άνεση την κορυφή και πήρε την πρώτη του νίκη στην κατηγορία. Στον αγώνα της Ισπανίας η Φεράρι του Τζάκι Iξ όρμησε πρώτη για τη νίκη, με την Τάιρελ του Στιούαρτ κολλημένη πίσω του. Στον 5ο γύρο ο Iξ δεν άντεξε περισσότερο την πίεση του Σκότου παρά την άριστη κατάσταση του αυτοκινήτου του και υποχώρησε στη δεύτερη θέση. Τίποτε δεν άλλαξε μέχρι το τέλος στην κορυφή και ο Βέλγος έφθασε στον τερματισμό 3’’ μετά την Τάιρελ του νικητή. Από πολύ νωρίς ο Έιμον είχε τοποθετήσει τη Ματρά του πίσω από τον Iξ, αφού κέρδισε τον Ρεγκατσόνι που στη συνέχεια αγωνιζόταν στην τέταρτη θέση. Στο 12ο γύρο η Φεράρι του Ελβετού έφυγε από την κούρσα με μηχανική βλάβη και η BRM του Ροντρίγκεζ παρέλαβε την κατάταξη ώς τη λήξη. Η ταχύτερη επίδοση της ημέρας έγινε από τη Φεράρι του Βέλγου με χρόνο 1.25.10. Η Φεράρι του Iξ και η Τάιρελ του Στιούαρτ περίμεναν το σύνθημα του αλυτάρχη από την πρώτη σειρά της εκκίνησης, στο πριγκιπάτο του Μονακό. Ο Στιούαρτ έκανε εκεί μια άνετη νίκη, μένοντας πρώτος από την αρχή μέχρι το τέλος. Δικός του ήταν και ο ταχύτερος γύρος με χρόνο 1.22.2. Η BRM του Σιφέρ ήταν δεύτερη ώς τον 30ο γύρο, που ο εντυπωσιακός Πέτερσον παρέλαβε την κατάταξη για να τη διατηρήσει ώς την πτώση της σημαίας. Ο Σιφέρ αναγκάστηκε να αποχωριστεί μια πολύ καλή τρίτη θέση, όταν στον 58ο γύρο το BRM παρουσίασε πρόβλημα με την πίεση του λαδιού. Η θέση στο βάθρο κατέληξε στον Τζάκι Iξ, που στις αρχές του αγώνα είχε ηττηθεί καθαρά από τη Μαρτς του Πέτερσον. Οι Στιούαρτ, Ροντρίγκεζ και Iξ ξεκίνησαν την κούρσα στο Ζάντβουρτ από την πρώτη σειρά της γραμμής εκκίνησης. Οι θεατές είδαν στις Τάιρελ να επανεμφανίζονται οι ψηλές εισαγωγές αέρα που έψυχαν το σύστημα ψεκασμού και ήταν τοποθετημένες επάνω από τα κεφάλια των πιλότων. Μέσα στη βροχή ο Iξ είχε την πρωτοπορία μέχρι τον 8ο γύρο, οπότε ο εξαιρετικός Ροντρίγκεζ ανέλαβε την αρχηγία του αγώνα. Ο Mεξικανός έμεινε επικεφαλής στα επόμενα 33 λεπτά, ώσπου η Φεράρι του Bέλγου τον πρόλαβε. Οι δύο άσσοι μονομάχησαν με θάρρος στη γλιστερή πίστα για δύο γύρους, με τελικό επικρατήσαντα τον Τζάκι Iξ. Η σειρά των δύο πρώτων δεν άλλαξε ξανά ώς την πτώση της σημαίας. Ο Ρεγκατσόνι τους ακολούθησε στον τερματισμό αγωνιζόμενος στην τρίτη θέση από τον 2ο γύρο, χωρίς την πίεση του Στιούαρτ που παραιτήθηκε εύκολα από κάθε φιλοδοξία του στην Ολλανδία. Ταχύτερος της κούρσας αναδείχθηκε ο νικητής Iξ με χρόνο 1.34.95. Το σιρκουί του Paul Ricard υποδεχόταν για πρώτη φορά το Γαλλικό Γκραν Πρι, όπου οι δύο Φεράρι και ο Στιούαρτ ηγεμόνευαν τη γραμμή εκκίνησης. Η Τάιρελ του Σκοτσέζου, πραγματικά άπιαστη, τέθηκε επικεφαλής από την αρχή και δεν άφησε σε κανέναν περιθώριο να διεκδικήσει τη νίκη. Η ταχύτερη επίδοση του αγώνα ήταν υπόθεση του Στιούαρτ με χρόνο 1.54.09. Μετά την εγκατάλειψη του Ρεγκατσόνι στον 20ό γύρο με προβλήματα στην ανάρτηση και του Ροντρίγκεζ δεκαπέντε λεπτά αργότερα, η δεύτερη θέση κατέληξε στην Τάιρελ του Σεβέρ. Η Λότους του Φιτιπάλντι και το BRM του Σιφέρ ανταγωνίστηκαν δύο φορές για το βάθρο των νικητών, ώσπου στον 48ο γύρο ο Βραζιλιάνος επικράτησε και οι δύο βολίδες έφθασαν στον προορισμό τους μετά τις Τάιρελ. Στο αυτοκινητοδρόμιο του Σίλβερστον οι Σιφέρ, Στιούαρτ και Ρεγκατσόνι έκαναν τους καλύτερους χρόνους στα δοκιμαστικά και η Φεράρι του Ελβετού προηγήθηκε για δύο γύρους. Αμέσως μετά ο Στιούαρτ ανέλαβε την πρωτοπορία και κάνοντας τον ταχύτερο γύρο με 1.19.9 νίκησε ακόμη έναν αγώνα, απογοητεύοντας οριστικά κάθε άλλον εραστή του παγκόσμιου τίτλου. Τον ακολουθούσε ο Σιφέρ μέχρι τον 15ο γύρο, που στη δεύτερη θέση βρέθηκε ο Ρεγκατσόνι. Τρία τέταρτα παρέμεινε εκεί η Φεράρι, ώσπου ο κινητήρας της να… παραδώσει το πνεύμα. Ο επερχόμενος Πέτερσον κληρονόμησε την κατάταξη και η Μαρτς του τερμάτισε μετά την Τάιρελ του νικητή. Ο Σένκεν προσπέρασε τον Φιτιπάλντι στον 41ο γύρο, αλλά μισή ώρα αργότερα άφησε στον Βραζιλιάνο την τιμητική θέση στο βάθρο λόγω βλάβης του κιβωτίου ταχυτήτων. Ο άριστος Πέντρο Ροντρίγκεζ, πρώτος οδηγός της BRM, ακολούθησε το πεπρωμένο του αδελφού του που χάθηκε πριν από εννέα χρόνια. Σκοτώθηκε στο τιμόνι μιας Φεράρι σε αγώνα πρωτοτύπων στη Γερμανία και οι πίστες έγιναν φτωχότερες χωρίς εκείνον. Οι δύο άρχοντες του Νίρμπουργκρινγκ Iξ και Στιούαρτ ήταν πρώτοι σε χρόνους στα δοκιμαστικά του πολυθρύλητου αγώνα. Οι θεατές όμως δεν έγιναν μάρτυρες καμίας μονομαχίας, αφού ο Βέλγος έβγαλε τη Φεράρι από την πορεία της στον πρώτο κιόλας γύρο. Η Τάιρελ νίκησε την κούρσα και ο Στιούαρτ πλησίασε ακόμη περισσότερο στον τίτλο. Ο Σιφέρ διατήρησε τη δεύτερη θέση ώς τον 4ο γύρο που ο Ρεγκατσόνι τον προσπέρασε. Σε δεκαπέντε λεπτά η κατάσταση είχε αλλάξει καθώς ο Σιφέρ εγκατέλειπε από ανάφλεξη και ο Σεβέρ έδειχνε τις εξατμίσεις του στη Φεράρι του Ελβετού. Ο ωραίος Φρανσουά Σεβέρ έκανε τον ταχύτερο γύρο με χρόνο 7.20.1. Για τον Βικ Έλφορντ που συμμετείχε στον αγώνα με BRM, αυτή ήταν η τελευταία εμφάνιση στη F1. Το BRM του Σιφέρ και η Τάιρελ του Στιούαρτ βρίσκονταν στην πρώτη σειρά της εκκίνησης του Αυστριακού Γκραν Πρι, στο Τσέλτβεγκ. Στην ομάδα του ξυλέμπορου Κεν δοκίμαζαν μακρύτερα μεταξόνια και μετατροπές στο κιβώτιο ταχυτήτων, αφήνοντας στην άκρη για λίγο την επιλογή των κατάλληλων ελαστικών για τον αγώνα. Ο Eλβετός άσσος της BRM όρμησε για τη νίκη από την αρχή τοποθετώντας το μονοθέσιό του στην πρώτη θέση. Ο ταχύτατος οδηγός έκανε την καλύτερη επίδοση της ημέρας με χρόνο 1.38.47. Η σημαία έπεσε στο τέλος μπροστά στο αυτοκίνητό του και με αυτόν τον τόσο πειστικό τρόπο πέτυχε τη δεύτερη νίκη του στο πρωτάθλημα της F1. Ο Στιούαρτ τον ακολούθησε μέχρι τον 23ο γύρο, για να τον αντικαταστήσει ο συνάδελφός του Σεβέρ. Μόλις είχαν περάσει τριάντα λεπτά όταν το Τάιρελ έφυγε από την κούρσα με προβλήματα στον κινητήρα και το κιβώτιο ταχυτήτων. Ο επερχόμενος Φιτιπάλντι διατήρησε τη Λότους δεύτερη ώς τη λήξη. Η απουσία του Γιόχεν Ριντ ήταν έκδηλη για τους Aυστριακούς, αλλά την ημέρα εκείνη ένας συμπατριώτης τους δοκίμαζε για πρώτη φορά την τύχη του σε Γκραν Πρι: O Niki Lauda στο κόκπιτ μιας Μαρτς αποσυρόταν από τον αγώνα στον 20ό γύρο με βλάβη στον κινητήρα. Παρά το άσχημο αποτέλεσμα της Αυστρίας, ο Τζάκι Στιούαρτ κατακτούσε για δεύτερη φορά το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα οδηγών. Οι δύο καλύτεροι χρόνοι στο αυτοκινητοδρόμιο της Μόντσα επιτεύχθηκαν από την ενισχυμένη σε ισχύ Ματρά του Έιμον και από τη Φεράρι του Iξ, που φορούσαν τα λάστιχα της Γκουντγίαρ. Οι Μακλάρεν απουσίαζαν στην Αμερική και υπήρχε μόνο μία «Μ14» για τον Όλιβερ, ο Χέιλγουντ επανεμφανιζόταν στο τιμόνι μιας Σέρτις ύστερα από έξι χρόνια. Ο J.P. Jarrier θα οδηγούσε μια Μαρτς και ο Aυστριακός Η. Μarko θα έπαιρνε μέρος για δεύτερη φορά με μια BRM «P153». Για προληπτικούς λόγους, εξαιτίας του περυσινού δυστυχήματος, η παρουσία της Λότους ήταν διακριτική και μια «56Β Turbine» για τον Φιτιπάλντι είχε ετοιμαστεί για τον αγώνα, στον οποίο οι Φεράρι θα έτρεχαν με τα λάστιχα Φάιρστον. Μετά τους πρώτους γύρους από την έναρξη της κούρσας οι Ρεγκατσόνι και Πέτερσον είχαν λίγο ξεφύγει στην κορυφή. Η κατάσταση μεταβλήθηκε όταν στον 16ο γύρο ο Στιούαρτ εγκατέλειψε με σπασμένο κινητήρα, ενώ το ίδιο συνέβη και στη Φεράρι του Ελβετού τρία λεπτά μετά. Στον 30ό γύρο ο Σιφέρ αναγκάστηκε να αποσυρθεί από τις πρώτες θέσεις, όταν κόλλησε η τέταρτη σχέση στο κιβώτιο ταχυτήτων του. Δεκατέσσερα λεπτά αργότερα ο Έιμον ανέλαβε την πρωτοπορία, αλλά στον 45ο γύρο έσπασε ο πλαστικός προφυλακτήρας του κράνους του, υποχρεώνοντάς τον να ελαττώσει το ρυθμό του και να τερματίσει έκτος. Ο αγώνας πλησίαζε στο τέλος του και οι μνηστήρες της νίκης είχαν τώρα γίνει τέσσερις: Πέτερσον, Σεβέρ, Χέιλγουντ, Γκέτιν. O τελευταίος έβγαλε το ρύγχος της BRM του μπροστά από τη Σέρτις του Χέιλγουντ μετά την «καμπύλη Ασκάρι» και τοποθετήθηκε στην τρίτη θέση. Έμεναν πια μόνον η στροφή της «Parabolica» και η ευθεία του τερματισμού. Οι Σεβέρ και Πέτερσον καθυστέρησαν να επιβραδύνουν όσο γινόταν, με τη Μαρτς του Σουηδού να υστερεί λίγο σε δύναμη, λόγω μιας σπασμένης εξαγωγής των εξατμίσεων. Ο Γάλλος θέλησε να κινηθεί με την Τάιρελ δεξιά προς την εσωτερική για να αποφύγει την πίεση του Πέτερσον, αλλά εκεί βρισκόταν ήδη ο Γκέτιν. Ο οδηγός της BRM πάτησε αποφασιστικά το γκάζι και εκμεταλλευόμενος τη ροπή του V12 κινητήρα, κατόρθωσε να περάσει τη γραμμή του τερματισμού πριν από τη Μαρτς του Σουηδού και την Τάιρελ του Σεβέρ. Δεκαοκτώ εκατοστά του δευτερολέπτου αργότερα, η Σέρτις του Χέιλγουντ κατακτούσε την τέταρτη θέση, ενώ τον ακολουθούσε από πάρα πολύ κοντά η BRM του Γκάνλεϊ. Κανένας από τους φίλους των Γκραν Πρι δεν μπόρεσε μετά την κούρσα να θυμηθεί αν είχε ποτέ παρακολουθήσει τερματισμό που να ήταν συγκλονιστικότερος από αυτόν. Ο ταχύτερος γύρος έγινε από τη Μαρτς του Πεσκαρολό με χρόνο 1.23.8. Με άστατο καιρό έγιναν οι κατατακτήριες δοκιμές του καναδικού αγώνα, στο Μόσπορτ. Το σύνθημα της έναρξης άργησε να δοθεί λόγω της δυνατής βροχής που είχε ξεσπάσει και όταν η κούρσα άρχισε, οι Στιούαρτ και Σιφέρ προπορεύτηκαν των υπολοίπων. Στον 2ο γύρο ο Πέτερσον ξεπέρασε τον Σιφέρ, αλλά η λάσπη που εκτόξευσε η Μαρτς στο κράνος του Ελβετού έστειλε το BRM στην τελευταία θέση. Οδηγώντας διαφορετικά από όλους στη βροχή ο Πέτερσ